Infekcja pasożytem pomaga wilkowi zostać przywódcą stada
29 listopada 2022, 06:29Toxoplasma gondii to chorobotwórczy pierwotniak, wywołujący u ludzi i zwierząt toksoplazmozę. Ten kosmopolityczny pasożyt występuje u setek gatunków ptaków i ssaków, ale jego najważniejszym żywicielem są kotowate. Wiemy, że wpływa on na zachowanie żywiciela, powodując np. że zarażony gryzoń nie boi się kota, przez co może zostać zjedzony, pierwotniak trafia wówczas do organizmu kota, gdzie pierwotniak rozmnaża się płciowo i jego cykl życiowy się zamyka.
Pierwszy taki dowód. Naukowcy zachwyceni danymi Webba o atmosferze egzoplanety
23 listopada 2022, 12:20Teleskop Kosmiczny Jamesa Webba (JWST) dostarczył pierwszy w historii pełny profil molekularny i chemiczny atmosfery planety pozasłonecznej. Inne teleskopy przekazywały już wcześniej dane dotyczące pojedynczych składników atmosfer, jednak dzięki Webbowi poznaliśmy wszystkie atomy, molekuły, a nawet aktywne procesy chemiczne obecne w atmosferze odległej planety
Cykl węglanowo-krzemianowy chroni życie na Ziemi przed katastrofalną zmianą klimatu
17 listopada 2022, 11:02Klimat Ziemi przechodził zmienne koleje losu, od bardzo gorącego po epoki lodowe. Mimo to życie na naszej planecie przetrwało 3,7 miliarda lat. Badacze z MIT potwierdzili właśnie, że Ziemia posiada działający na przestrzeni setek tysięcy lat mechanizm regulacji, dzięki któremu nie dochodzi do katastrofalnych zmian klimatu, które mogłyby zakończyć historię życia.
Misja Artemis I zabrała na pokład wiele urządzeń naukowych i eksperymentów
17 listopada 2022, 06:36Artemis I to przede wszystkim misja testowa, której celem jest sprawdzenie rakiety SLS i kapsuły załogowej Orion. Jednak stała się ona też okazją do wysłania w przestrzeń kosmiczną licznych instrumentów naukowych. Wraz z Orionem SLS wyniosła szereg niewielkich satelitów typu CubeSat, żagle słoneczne, glony i fantomy do badania promieniowania kosmicznego.
Do trzech razy sztuka. Artemis I w końcu wystartowała
16 listopada 2022, 07:47Artemis I w końcu wystartowała. Po dwukrotnym przekładaniu startu i wielotygodniowych oczekiwaniach, rozpoczęła się misja, której celem jest podróż pojazdu załogowego Orion poza Księżyc i powrót na Ziemię.
Pojazd CAPSTONE gotowy do wejścia na niezwykłą orbitę wokół Księżyca
10 listopada 2022, 16:58Już 14 listopada satelita typu CubeSat CAPESTONE dotrze w okolice Księżyca i będzie pierwszym pojazdem w historii, który zajmie unikatową wydłużoną orbitę wokół Srebrnego Globu. Orbita ta będzie wykorzystywana w ramach programu Artemis, a CAPESTONE ma przetrzeć drogę dla stacji kosmicznej Gateway, która zostanie zbudowana na orbicie Księżyca. Zadaniem CAPESTONE'a jest przetestowanie innowacyjnych technologii nawigacyjnych i zweryfikowanie danych o dynamice orbity, na której wcześniej nie umieszczano pojazdów.
Znaleziono najbliższą Ziemi czarną dziurę
7 listopada 2022, 08:36Dzięki teleskopowi Gemini North na Hawajach udało się wykryć najbliższą Ziemi czarną dziurę. Obiekt Gaia BH1 ma masę 10-krotnie większą od Słońca i znajduje się w odległości 480 parseków (ok. 1560 lat świetlnych) od Ziemi w Gwiazdozbiorze Wężownika.
Ryugu – przybysz z odległych krańców Układu Słonecznego
4 listopada 2022, 09:27Przed dwoma laty japońska sonda Hayabusa 2 przywiozła na Ziemię próbki asteroidy Ryugu. Międzynarodowy zespół naukowcy opisał właśnie szczegółowy skład asteroidy. Z ich badań wynika, że Ryugu nie powstała w miejscu, w którym sonda pobrała próbki. Jest przybyszem z daleka.
Dzięki źródłom odnawialnym tegoroczny wzrost emisji CO2 będzie minimalny
21 października 2022, 09:15Trwający niemal przez cały obecny rok kryzys energetycznych spowodował, że do produkcji energii w większym stopniu zaczęto wykorzystywać węgiel, co spowodowało obawy o znaczne zwiększenie emisji dwutlenku węgla do atmosfery. Emisja rzeczywiście wzrosła w porównaniu z rokiem 2021, ale o mniej niż 1%. To znacznie mniej niż prognozowano i znacznie mniej niż wynosił wzrost ubiegłoroczny. A stało się tak dzięki bardziej intensywnemu użyciu źródeł odnawialnych oraz samochodów elektrycznych.
Cykl filmów „Imago mortis”: aspekty śmierci z punktu widzenia medycyny i antropologii
20 października 2022, 13:23Na 21 października zaplanowano premierę pierwszego odcinka cyklu filmów edukacyjnych „Imago mortis - Oblicza śmierci”. Wywiady w formie wideo będzie można zobaczyć na kanale Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu (UMW) na YouTube'ie. Wśród poruszanych tematów znajdą się m.in. zagadki medycyny sądowej, dowody zbrodni ze zbiorów muzealnych uczelni czy program donacji ciała do celów naukowych.